Top 4 # Khắc Phục Bệnh Mù Màu Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 3/2023 # Top Trend

Bệnh mù màu khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, học tập và làm việc. Vì thế cần có cách phòng tránh cũng như các giải pháp khắc phục hiệu quả.

Mù màu là sự khiếm khuyết thị giác màu sắc

Rất hiếm người mù màu bị rối loạn với tất cả các màu sắc, các màu khiến họ khó phân biệt được thường là: đỏ, xanh lá cây, xanh biển, hoặc màu được pha lẫn giữa các màu này.

Mù màu thường là hậu quả của một rối loạn di truyền, và gây ảnh hưởng cho nam nhiều hơn so với nữ. Tỷ suất mắc bệnh mù màu ở trẻ trai là 1-2/20.

Mù màu gây ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày của bệnh nhân, làm giảm chất lượng cuộc sống.

Điều trị chứng mù màu

Chuyên viên khúc xạ sẽ cung cấp kính tiếp xúc nhuộm đơn sắc đỏ để đeo vào mắt ưu thế. Điều này có thể làm cho người mang kính vượt qua được 1 số bài kiểm tra mù màu, nhưng họ cần 1 ít sử dụng thực tế.

Nơi trợ giúp

Điều cần nhớ

Người bị mù màu thường gặp khó khăn với màu xanh lá, cam, vàng và đỏ.

Chứng mù màu thường do di truyền và gặp ở nam nhiều hơn nữ

Chứng mù màu gây ra do sự khiếm khuyết vài tế bào cảm thụ màu sắc chuyên biệt ở phần sau của mắt.

Cách khắc phục tình trạng mù màu

Hiện nay, chưa có một biện pháp nào có thể chữa khỏi mù màu hoàn toàn.

Trẻ bị mù màu cần được thông báo đến giáo viên về những khó khăn mà trẻ gặp phải trong việc phân biệt màu sắc, để được hỗ trợ tại trường học.

Mù màu do nguyên nhân sử dụng thuốc hoặc do biến chứng của một bệnh nền có thể được cải thiện khi ngừng thuốc hoặc điều trị bệnh nguyên.

Kính lọc màu: đây là một loại kính mới được các nhà khoa học phát triển với tính năng tăng độ tương phản giữa những màu bệnh nhân không phân biệt được. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kính này chỉ có tác dụng điều trị hỗ trợ triệu chứng, chứ không thể điều trị mù màu được.

Điều quan trọng là người bị mù màu cần học cách sống chung với tình trạng kém phân biệt sắc giác này.

Ghi nhớ thứ tự của đèn giao thông có thể giúp bệnh nhân tuân thủ luật khi tham gia giao thông trong tình trạng không thể phân biệt được các màu sắc của đèn.

Các ứng dụng trên điện thoại thông minh có thể hữu ích để giúp người mù màu nhận diện được các màu sắc.

Các phòng tránh bệnh mù màu

Anh Pháp bị mù màu đỏ và xanh nên trong một lần tham gia giao thông, khi có tín hiệu đèn đỏ báo dừng anh vẫn tiếp tục cho xe chạy và suýt gây tai nạn giao thông nghiêm trọng. Từ đó, mỗi khi đi đến khu vực có tín hiệu đèn, anh đều được vợ hoặc người khác đưa đi. Còn bà Lương Thị Hoàng (65 tuổi, ở thôn 3, xã Ea M’nang, huyện Cư M’gar) có 5 người con (3 trai, 2 gái) thì có 3 người con trai bị bệnh mù màu.

Bà tâm sự: “Con trai lớn nhà tôi học rất giỏi, ước mơ làm các công việc trong lực lượng vũ trang. Năm 2015 đăng ký thi vào ngành công an nhưng do mắc bệnh mù màu nên bị loại ngay từ lúc kiểm tra sức khỏe”.

Hiện y học chưa có phương pháp chữa bệnh mù màu, tuy nhiên có thể phòng bệnh bằng cách: có thể chẩn đoán trước sinh, kiểm tra sức khỏe, chăm sóc mắt thường xuyên, kiểm tra bộ nhiễm sắc thể trước khi lập gia đình để xem có ai mắc bệnh không, tránh con cái sau này mắc bệnh.

Bảo vệ mắt khi tiếp xúc với hóa chất; tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu, dễ gây tổn thương thị giác.

Tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc mà phải tuân theo chỉ định của bác sĩ tại các bệnh viện mắt chuyên khoa, vì tự ý sử dụng thuốc có thể gây biến chứng không chỉ cho mắt mà còn có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể.

Mù màu hay còn gọi là rối loạn sắc giác. Người bị bệnh mù màu không có khả năng phân biệt các màu sắc khác nhau và sẽ gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.

Thị lực bình thường

Thị lực có khả năng phân biệt màu do tổng hợp ba cảm giác màu ứng với một bước sóng ánh sáng khác nhau: cam – tím (có bước sóng 450nm), vàng – lục (520nm) và đỏ (630nm).

Ở người, võng mạc có ba loại tế bào nón, mỗi loại mẫn cảm nhất với một bước sóng nhất định là 430nm (ứng với tím), 540nm (ứng với xanh lục) và 575nm (ứng với đỏ). Có lẽ ở các loại đó có các opsin khác nhau cho mỗi loại. Khi hòa trộn các màu cơ bản đó với nhau theo một tỷ lệ nhất định có thể có muôn màu sắc khác nhau.

Mù màu là bệnh gì

Người ta cho rằng người đầu tiên phát hiện ra bệnh mù màu là John Dalton (1766-1844), nhà vật lý học nổi tiếng sống ở cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19, người đặt nền móng cho lý thuyết nguyên tử.

Nhân ngày lễ Noel, John Dalton mua biếu mẹ một đôi tất màu gụ. Không ngờ bà mẹ xem xong rồi cười, bà hỏi Dalton: “Tuổi tác như mẹ làm sao có thể đi tất màu đỏ được?”. Thì ra Dalton tưởng rằng tất có màu gụ, nhưng thực ra là màu đỏ. John Dalton đi hỏi nhiều người, họ đều xác nhận đó là màu đỏ, cuối cùng phát hiện ra chính ông là người mù màu đỏ và màu xanh. Cho đến nay vẫn có nhiều người gọi bệnh mù màu là bệnh Dalton.

Người phương Đông ít bị mù màu hơn người phương tây. Theo thống kê, chỉ có 4-5% đàn ông phương đông bị mù màu, còn người phương tây lên tới 8-9%.

Nguyên nhân gây bệnh

Phụ nữ chỉ mắc bệnh này nếu có 2 gen mù màu: một của mẹ và một của bố mắc bệnh. Nếu người phụ nữ chỉ có một gen bệnh thì chưa việc gì. Vì gen màu sắc ở nhiễm sắc thể còn lại đủ át gen bệnh. Điều đó giải đáp vì sao các thống kê đều cho hay nam giới mắc chứng mù màu có tỷ lệ cao hơn nhiều so với nữ.

Mắt có thể nhận được tốt hơn nếu các bệnh tiềm ẩn được điều trị.

Một số thuốc

Một số thuốc có thể làm thay đổi nhìn màu sắc. Chẳng hạn như một số loại thuốc dùng để điều trị bệnh tim, cao huyết áp, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh và các vấn đề tâm lý.

Khả năng nhìn thấy màu sắc xấu đi từ từ như là một phần của sự lão hóa.

Tiếp xúc với một số hóa chất mạnh tại nơi làm việc, chẳng hạn như disulfua cacbon, phân bón và styrene có thể gây mất màu sắc thị giác. Nếu làm việc xung quanh các hóa chất này, tầm nhìn màu sắc được đánh giá bởi vì sự mất mát của một số tầm nhìn màu sắc là có thể.

Triệu chứng của mù màu

Người bị ảnh hưởng bởi tầm nhìn màu sắc nghèo có thể không thể phân biệt:

Sắc thái khác nhau của màu đỏ và xanh lá cây.

Sắc thái khác nhau của màu xanh và màu vàng.

Bất kỳ màu sắc nào.

Việc thiếu hụt màu sắc phổ biến nhất là không có khả năng để xem một số sắc thái của màu đỏ và màu xanh lá cây. Thông thường, màu đỏ – xanh lá cây hoặc màu vàng xanh, không phải là thiếu hoàn toàn không nhạy cảm với cả hai màu sắc.

Ngoài ra, những người có tầm nhìn màu sắc nghèo có thể không đúng tên màu sắc khác nhau. Ví dụ, “xanh” có thể là những gì mà người bình thường có tầm nhìn gọi là “màu vàng.” Đó là bởi vì họ đã luôn luôn nghe nói rằng lá có màu xanh, để họ giải thích màu vàng lá họ cho là “màu xanh lá cây.”

Điều trị bệnh mù màu

Để biết được nguyên nhân bạn bị mù màu do di truyền hay do yếu tố bệnh lý, bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm và kiểm tra cần thiết khác.

Đối với bệnh mù màu do di truyền, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng kính dành cho người mù màu. Loại kính này có các bộ lọc có trong kính áp tròng hoặc mắt kính, giúp tăng cường sự nhận biết màu sắc.

Trong trường hợp tình trạng mù màu của bạn là do nguyên nhân đến từ các bệnh lý, bác sĩ sẽ đề nghị điều trị các bệnh lý đó trước. Sau khi chữa khỏi những bệnh đó, tình trạng mù màu của bạn có thể được cải thiện.

Phòng tránh mù màu

Điều trị các bệnh nội khoa có thể dẫn đến mù màu như tiểu đường, tim mạch, tăng nhãn áp…

Kiểm tra sức khỏe, bộ nhiễm sắc thể trước khi lập gia đình để xem có ai bị không, tránh con cái sau này mắc bệnh.

Khi tiếp xúc hóa chất cần phải có đồ bảo hộ cho mắt.

Tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu, dễ gây tổn thương thị giác.

Không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Tham khảo ý kiến của bác sĩ tại các bệnh viện mắt chuyên khoa khi thấy những vấn đề bất thường về thị lực.

Bệnh mù màu không ảnh hưởng đến khả năng sống của người mắc bệnh nên những người bị bệnh vẫn có thể sinh sản như người bình thường, chính vì vậy gen bệnh này rất có khả năng lan rộng trong vùng hoặc khu dân cư.

Thị lực ở người bình thường

Thị lực có khả năng phân biệt màu do tổng hợp ba cảm giác màu ứng với một bước sóng ánh sáng khác nhau đó là: cam – tím (bước sóng 450nm), vàng – lục (520nm) và đỏ (có bước sóng là 630nm).

Ở con người, võng mạc có ba loại tế bào nón, mỗi loại tế bào này mẫn cảm nhất với một bước sóng nhất định là 430nm (ứng với tím), 540nm (ứng với xanh lục) và 575nm (ứng với đỏ). Khi hòa trộn các màu cơ bản đó với nhau theo một tỷ lệ nhất định có thể có rất nhiều màu sắc khác nhau.

Bệnh mù màu là một tật bẩm sinh. Bệnh này đã có từ thời xưa, nhưng do hạn chế về kiến thức và người bệnh vẫn có khả năng nhìn nhận sự vật bình thường nên không một bệnh nhân nào biết khuyết tật của mình. Người đầu tiên phát hiện ra bệnh mù màu là John Dalton (1766-1844), nhà vật lý học nổi tiếng sống ở cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19, người đặt nền móng cho lý thuyết về nguyên tử.

Trong ngày lễ Noel, John Dalton mua biếu mẹ một đôi tất màu gụ. Không ngờ bà mẹ xem xong rồi cười, bà hỏi Dalton rằng: “Tuổi tác như mẹ làm sao có thể đi tất màu đỏ được?”. Thì ra Dalton tưởng rằng tất có màu gụ, nhưng thực ra là màu đỏ. John Dalton đi hỏi mọi người, họ đều xác nhận đó là màu đỏ, cuối cùng phát hiện ra chính Dalton là người mù màu đỏ và màu xanh. Cho đến nay vẫn có nhiều người gọi bệnh mù màu là bệnh Dalton theo cái tên của ông.

Theo như các được cập nhật đến năm 2017 thì, người phương Đông có tỉ lệ bị mù màu ít hơn người phương Tây. Theo thống kê của nước ngoài, chỉ có 4-5% đàn ông phương đông bị mù màu, còn người phương tây thì tới 8-9%.

Rối loạn sắc giác có thể chia làm hai mức độ:

Khuyết sắc (không phân biệt được giữa màu lục và màu đỏ và loại không phân biệt được giữa màu xanh da trời và màu vàng.)

Mù màu (hoàn toàn không phân biệt được giữa các màu với nhau)

Những ai có khả năng mắc bệnh:

Theo điều tra của bệnh viện mắt TW Hà Nội và các chuyên gia tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur thì bệnh mù màu thường gặp ở 3-5% nữ giới, 8-10% nam giới.

Nguyên nhân gây bệnh mù màu là gì ?

(Bệnh mù màu do gen di truyền)

Ở phụ nữ mắc bệnh này nếu có 2 gen mù màu: một của mẹ và một của cha mắc bệnh truyền cho. Trong các tình huống người phụ nữ chỉ có một gen bệnh thì chưa việc gì, vì gen màu sắc ở nhiễm sắc thể còn lại đủ át đi gen bệnh mù màu. Điều đó giải đáp vì sao các thống kê đều cho hay nam giới mắc chứng mù màu có tỷ lệ cao hơn nhiều so với nữ giới.

Một số điều kiện có thể gây thâm hụt màu như các : tiểu đường, bệnh tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng ở mắt, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, nghiện rượu mãn tính, bệnh bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm.

Một số thuốc có thể làm thay đổi nhìn màu sắc, chẳng hạn như một số loại thuốc dùng để điều trị bệnh tim, cao huyết áp, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh và các vấn đề tâm lý gây nên bệnh mù màu.

Khả năng nhìn thấy màu sắc xấu đi từ từ như là một phần của sự lão hóa trong đó có mắt.

Tiếp xúc với một số hóa chất mạnh tại nơi làm việc, chẳng hạn như hóa chất disulfua cacbon, phân bón và styrene có thể gây mất màu sắc thị giác rất nguy hiểm. Nếu làm việc xung quanh các hóa chất đó, tầm nhìn màu sắc được đánh giá bởi vì sự mất mát của một số tầm nhìn màu sắc là có thể xảy ra.

Những công việc không được đảm nhiệm như:

Phòng bệnh mù màu như thế nào?

Nên bảo vệ mắt khi phải tiếp xúc với hóa chất.

Chẩn đoán bệnh trước sinh.

“Mắt bệnh không phổ biến” là nguyên nhân của tầm nhìn “màu sắc nghèo” như do nguyên nhân di truyền, nhưng phương pháp điều trị tốt nhất chính là làm chậm lại hoặc đảo ngược quá trình của một bệnh về mắt có thể giúp tầm nhìn màu của mắt bệnh tốt hơn. Hiện tại trong giới cũng đang nghiên cứu về vấn đề điều trị bệnh mù màu bằng các phương pháp cổ truyền.

Dùng bộ lọc màu trên kính hoặc dùng một ống kính màu (kính loạn sắc) có thể nâng cao nhận thức tương phản. Tuy nhiên, ống kính như vậy sẽ không cải thiện khả năng phân biệt màu sắc của người mắc bệnh mù màu.

Bệnh mù màu và những lời khuyên từ chuyên gia

Hiện nay trong nền y học hiện đại chưa có cách nào chữa được bệnh mù màu, tuy nhiên có thể chẩn đoán được bệnh trước sinh. Thông qua các thủ thuật, các xét nghiệm, cận lâm sàng trên thế giới đang có. Các cặp vợ chồng, bậc cha mẹ nên đi xét nghiệm, sàng lọc trước sinh để giảm tỉ lệ mắc bệnh mù màu bẩm sinh trên toàn quốc, các thủ thuật này được thực hiện ở các bệnh viện chuyên khoa đầu ngành như viện Mắt, viện Phụ sản (khoa sàng lọc trước sinh),…

Trong tương lai, chúng ta hy vọng khoa học có thể tìm ra một loại thiết bị quang học đặc biệt dùng đeo như một loại kính mắt của những người cận, loạn viễn thị đeo hằng ngày, loại kính có khả năng giúp cho người mù màu có thể phân biệt được màu sắc như những người bình thường góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người mắc bệnh mù màu.

Mù màu còn được gọi là bệnh rối loạn sắc giác là tình trạng mắt không có khả năng phân biệt được màu sắc của vật như màu đỏ, màu xanh lá, xanh biển hoặc khi pha trộn giữa các màu này với nhau

Người bệnh mù màu vẫn có thể nhìn rõ vật chỉ là khả năng nhận biết màu sắc của họ bị giảm, hiếm gặp trường hợp không thể nhìn thấy bất kì màu nào. Bệnh không ảnh hưởng đến khả năng sống sót cũng như sinh sản của người mắc bệnh, tuy nhiên gen bệnh có thể di truyền cho thế hệ sau.

Sự phân tích màu sắc chủ yếu do các tế bào nón đảm nhận, đây là những tế bào tập trung ở hố trung tâm của võng mạc. Khi các tế bào nón này mất khả năng phân biệt màu sắc sẽ gây ra rối loạn sắc giác hay bệnh mù màu.

2. Triệu chứng của bệnh mù màu

Những dấu hiệu cũng như triệu chứng của một người bị mù màu thường là:

– Họ không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định, những màu khác thì vẫn có thể phân biệt được.

– Ở mức độ nhẹ, người mù màu thường khó khăn trong việc phân biệt được các màu như xanh lá – đỏ, xanh dương – vàng. Mức độ nặng thì không phân biệt được các loại màu sắc với nhau.

– Người bệnh có vấn đề về thị lực nhưng không phát hiện ra.

– Khi người bình thường có thể nhận biết được rất nhiều loại sắc thái khác nhau thì người mù màu chỉ có thể nhận biết được một số sắc thái xác định.

– Trường hợp hiếm gặp khi chỉ thấy được màu trắng, đen, xanh.

Nếu bạn gặp phải tình trạng nghi ngờ bị mù màu như là không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định hãy đến bệnh viện kiểm tra và tham khảo ý kiến của chuyên gia. Trẻ em trước khi bắt đầu đi học cần có một cuộc kiểm tra toàn diện về mặt bao gồm thị lực và khả năng phân biệt màu sắc.

Có rất nhiều yếu tố nguy cơ cũng như là nguyên nhân gây ra bệnh mù màu. Những nguyên nhân sau là những nguyên nhân thường được biết đến nhất:

– Rối loạn di truyền: mù màu do bẩm sinh là tình trạng thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Họ sẽ mất khả năng nhìn thấy màu xanh (thường gặp) hoặc màu vàng (hiếm gặp hơn). Tùy vào mức độ mà chia bệnh thành bệnh nhẹ, nặng hoặc trung bình. Mức độ nghiêm trọng thường không thay đổi và có thể ảnh hưởng đến cả 2 mắt.

– Do biến chứng của một số thuốc: một số loại thuốc có khả năng làm ảnh hưởng đến khả năng phân biệt màu sắc của mắt như thuốc tim mạch, huyết áp, rối loạn cương dương, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh…

– Biến chứng của bệnh khác: tiểu đường, tim mạch, tăng nhãn áp, Alzheimer, parkinson, bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm có thể làm ảnh hưởng đến thị giác của bạn gây mù màu. Thường là đối với một bên mắt, đôi khi cả hai mắt. Sau khi điều thị chứng mù màu có thể thuyên giảm và phục hồi.

– Tình trạng lão hóa: thị lực và khả năng phân biệt màu sắc cũng giảm dần khi độ tuổi tăng.

Không thể chữa khỏi mù màu do di truyền, một bệnh nhân bị mù màu do thuốc hoặc biến chứng từ bệnh khác có thể chữa trị được. Điều trị căn bệnh gây ra mù màu có thể làm thuyên giảm chứng mù màu.

Bên cạnh việc chữa trị, ngày nay các nhà khoa học đã phát minh ra kính lọc màu sắc nhằm hỗ trợ khả năng phân biệt màu sắc cho người bị mù màu, loại kính này tuy không thể chữa dứt điểm được bệnh nhưng giúp người bệnh có thể phân biệt được màu sắc và làm giảm độ chói sáng giúp phân biệt màu sắc dễ dàng hơn.

Đeo kính áp tròng có màu sắc cũng có thể giúp phân biệt được màu, tuy nhiên màu sắc không tự nhiên và có thể làm méo mó hình ảnh nhìn thấy.

Ngoài ra có thể khắc phục tình trạng mù màu bằng cách ghi nhớ vị trí quy ước của màu như đối với đèn giao thông, điều này có thể giúp ích được phần nào cho người bị mù màu khi tham gia giao thông trên đường, việc này rất quan trọng vì gần như ai cũng phải tham gia giao thông mỗi ngày.

Ngày nay, chưa có cách điều trị bệnh mù màu do di truyền, tuy nhiên chuẩn đoán trước sinh có thể xác định được bệnh.

Để phòng tránh phần nào bệnh mù màu cần phải:

– Điều trị các bệnh nội khoa có thể dẫn đến mù màu như tiểu đường, tim mạch, tăng nhãn áp…

– Kiểm tra sức khỏe, bộ nhiễm sắc thể trước khi lập gia đình để xem có ai bị không, tránh con cái sau này mắc bệnh.

– Khi tiếp xúc hóa chất cần phải có đồ bảo hộ cho mắt.

– Tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu, dễ gây tổn thương thị giác.

– Không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

– Tham khảo ý kiến của bác sĩ khi thấy những vấn đề bất thường về thị lực.

Nguồn: Bác sĩ Mai Thị Hương Thảo – BV Đại học Y dược TPHCM