hồng cầu nhỏ nhược sắc là bệnh lý đặc trưng bởi sự giảm nồng độ huyết sắc tố (hemoglobin) trong tế bào khiến hồng cầu có kích thước nhỏ và nhạt màu hơn bình thường, làm giảm khả năng vận chuyển oxy tới các mô.
Dựa trên kết quả xét nghiệm công thức máu toàn phần, bệnh được chẩn đoán khi:
– Nồng độ huyết sắc tố trung bình hồng cầu (MCHC) < 280 g/l
– Số lượng huyết sắc tố trung bình hồng cầu (MCH) < 28 pg
– Thể tích trung bình hồng cầu (MCV) < 80 fl
Xét nghiệm máu giúp chẩn đoán bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc
Triệu chứng của thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc
– Mệt mỏi, thiếu năng lượng, uể oải, đuối sức thường xuyên.
– Da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt, chân tay lạnh.
– Đau đầu, ù tai, hoa mắt, chóng mặt, choáng váng.
– Khó thở, nhịp tim nhanh, hồi hộp, trống ngực rõ nhất khi hoạt động gắng sức.
– Móng tay và chân nhợt nhạt, biến dạng trở nên dẹt hoặc lõm, dễ gãy, tóc khô gãy rụng.
– Thay đổi tính tình, hay cáu gắt.
– Rối loạn tiêu hóa, ăn chậm tiêu, đầy bụng…
Những nguyên nhân gây thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc
Xác định rõ nguyên nhân gây thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc sẽ giúp cho quá trình phòng và điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Thiếu máu thiếu sắt:
Khi lượng sắt không đủ, tủy xương sẽ thiếu nguồn nguyên liệu cần thiết để sản sinh ra hồng cầu. Tình trạng này có thể xảy ra khi:
– Chế độ ăn uống, dinh dưỡng không đầy đủ.
– Nhu cầu sắt của cơ thể tăng cao khi mang thai hoặc tuổi dậy thì.
– Kém hấp thu sắt do mắc một số bệnh như viêm loét dạ dày tá tràng, bệnh Crohn, bệnh celiac (không dung nạp gluten) hoặc phẫu thuật cắt bỏ dạ dày, ruột.
– Mất máu mạn tính do xuất huyết tiêu hóa, viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư đường ruột, giun móc, chu kỳ kinh nguyệt kéo dài, chảy máu cam, tiểu ra máu…
Bệnh Thalassemia:
Hay bệnh tan máu bẩm sinh là một rối loạn máu di truyền xảy ra do sự thiếu hụt tổng hợp một chuỗi globin trong huyết sắc tố khiến các tế bào hồng cầu dễ bị vỡ dẫn đến thiếu máu mạn tính.
Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc có nguy hiểm không?
Thiếu máu kéo dài nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách sẽ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:
– Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như suy tim, rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim … hoặc bệnh mạn tính như suy gan, suy thận, nhiễm trùng…
– Kém tập trung, giảm trí nhớ, sa sút trí tuệ.
– Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc ở trẻ nhỏ khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, gầy yếu, sức đề kháng kém, chậm phát triển về thể chất và trí tuệ…
– Phụ nữ mang thai dễ bị sẩy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh…
Phương pháp điều trị thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc
Điều trị thiếu máu bằng thuốc:
Điều trị thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra. Trong phần lớn các trường hợp, người bệnh sẽ được bổ sung thêm sắt để tăng nguồn nguyên liệu cho quá trình tạo máu và vitamin C nhằm cải thiện khả năng hấp thu sắt của cơ thể. Bạn cần lưu ý:
– Tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, không tự mua những chế phẩm chứa sắt về sử dụng hoặc bổ sung sắt quá liều trong thời gian dài vì có thể dẫn đến dư thừa sắt, làm tăng nguy cơ xơ gan, bệnh cơ tim…
– Nên uống thuốc tránh xa bữa ăn 2 giờ vì thức ăn làm giảm hấp thu sắt.
– Kết hợp bổ sung sắt đường uống với chế độ dinh dưỡng hợp lý.
– Một số tác dụng phụ có thể gặp khi uống sắt là táo bón hoặc tiêu chảy, đau bụng, phân đen, ợ nóng…
Bổ sung sắt để điều trị thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thêm:
– Kháng sinh để điều trị nhiễm trùng mạn tính gây thiếu máu.
– Bổ sung hormon nếu có rối loạn kinh nguyệt.
– Thuốc kích thích tạo máu ở tủy xương.
– Truyền máu trong trường hợp mất máu nặng.
– Phẫu thuật cắt bỏ khối u đường ruột hoặc sữa chữa các ổ viêm loét ở dạ dày, tá tràng.
Thảo dược tự nhiên giúp bổ máu:
Vốn được ví như “nữ nhân sâm của Việt Nam”, từ xưa đến nay luôn là vị thuốc bổ máu đầu bảng. Không chỉ cung cấp những dưỡng chất cần thiết cho quá trình tạo máu như acid folic, vitamin B12, biotin, acid nicotinic…, nghiên cứu tại trường Đại học Y Hàng Châu, Trung Quốc đã chứng minh rằng, hoạt chất sinh học trong thảo dược này còn có khả năng kích thích tăng sinh hồng cầu tại tủy xương và tăng nồng độ huyết sắc tố trong tế bào từ đó cải thiện cả số lượng và chất lượng máu.
Đặc biệt khi kết hợp Đương quy cùng những thảo dược có tác dụng tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ chức năng tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thu chất dinh dưỡng tốt hợn, tiêu biểu như Xuyên tiêu, Ích trí nhân chính là giải pháp chăm sóc tối ưu nhất dành cho người bị thiếu máu muốn phục hồi nhanh thể trạng, giảm triệu chứng mệt mỏi, hoa măt, chóng mặt, da xanh xao, chán ăn, mất ngủ…
Bởi vậy, bên cạnh phương pháp sắc uống truyền thống, người bệnh có thể bổ sung thêm những sản phẩm hỗ trợ chứa Đương quy, Xuyên tiêu, Ích trí nhân để cải thiện tình trạng thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc.
– Tăng cường thực phẩm giàu sắt, vitamin B12, acid folic như hải sản, thịt đỏ, gan động vật, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt, các loại rau có màu xanh thẫm, hoa quả tươi, nho, mận sấy khô, nấm, cà chua, khoai tây…
– Trà xanh, cà phê, đồ uống có cồn, sữa và các chế phẩm từ sữa giàu canxi, thực phẩm chứa nhiều gluten… có thể làm giảm hấp thu sắt tại ruột do vậy nên hạn chế dùng hoặc tránh ăn ngay sau khi uống sắt.
– Bổ sung thêm vitamin C từ cam, quýt, bưởi, chanh, dâu tây, kiwi, đu đủ…
– Uống đủ nước 1,5 – 2 lít/ngày để tăng lưu lượng máu trong cơ thể.
– Tập thể dục đều đặn, vừa sức mỗi ngày giúp nâng cao sức khỏe và cải thiện tuần hoàn máu.
– Sinh hoạt điều độ hợp lý, ngủ đủ giấc 7 – 8 tiếng/ngày, tránh làm việc gắng sức hoặc căng thẳng, lo nghĩ quá độ.
Bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc hoàn toàn có thể phòng ngừa được, do vậy hãy xây dựng cho mình một chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học để bảo vệ sức khỏe chính bản thân ngay từ bây giờ. Nếu cần hỗ trợ thêm bất kỳ điều gì, bạn hãy liên hệ qua điện thoại hoặc zalo số để được tư vấn giải đáp.
Người bệnh thiếu máu nên ăn gì và tránh ăn gì?
Bệnh thiếu máu – Tổng hợp những câu hỏi thường gặp nhất